Εκσταση

Υπάρχει κάτι ρευστό μέσα μας που πότε κοχλάζει, πότε ηρεμεί, πότε πρέπει να του δίνεις διέξοδο, πότε να το κρατάς υπομονετικά με χίλιους κόπους να μην εκραγεί γιατί αν ξεφύγει ανεξέλεγκτα, ή θα δώσει ένα θαυμάσιο δημιούργημα ή θα εξαπλωθεί σαν απαίσιο τερατούργημα !
Λίγες φορές έχουμε μείνει έκθαμβοι λέγοντας : Εγώ είμαι αυτός τώρα ?
Για παράδειγμα, όταν ζωγραφίζουμε κάτι ιδιαίτερα όμορφο....Από που έρχεται όλη αυτή η τέχνη και η τεχνική, η ικανότητα να συνταιριάζουμε ένα σωρό ιδιότητες, χρώματα, εκφράσεις ? Και πως γίνεται να συμβαίνει αυτή ακριβώς τη στιγμή ?
Κάτι όμορφο συμβαίνει όταν υπάρχει μια συγκυρία από χρώματα, γραμμές, σκιές, τόνους, τοποθέτηση, κίνηση ! Μήπως φτιάχνουμε κάτι όμορφο όταν καταφέρνουμε και  βγάζουμε προς τα έξω μια λαμπρή ιδανική ισορροπία που έχουμε στιγμιαία μέσα μας ?
Δεν είναι και τόσο σίγουρο αυτό. Τι ποσοστό έχει ο παράγοντας τύχη ? Μήπως καλλιτέχνης είναι αυτός που διαχειρίζεται πιο εύκολα το τυχαίο ?
Μα δεν είναι μόνο οι καλλιτέχνες. Ο άνθρωπος είναι μοναδικό πλάσμα ! Πλησιάζει τόσο πολύ τον δημιουργό του αλλά παραμένει ατελής :
Έρχεται σ' ένα κόσμο από ένα καπρίτσιο των γονιών του με χίλιους δυο καταναγκασμούς ν' αντιμετωπίσει την καθημερινή φθορά. Στην αρχή όλα είναι ωραία.... Στα είκοσι όμως με τριάντα αντιμετωπίζει μια ζωή σκληρή και δύσκολη. Πρέπει να κάνει συμβιβασμούς και να εγκαταλείψει πολλά όνειρα.....Μοναδική παρηγοριά σ' αυτό είναι η δημιουργία, η μάθηση και οι ανθρώπινες σχέσεις. Και τα τρία οδηγούν στην έκσταση ! Κάποιος βιώνει την εμπειρία της έκστασης όταν νοιώθει για λίγο ν' αποχωρίζεται την μάταιη ύπαρξη του και ενώνεται με κάτι σπουδαίο και αλλόκοτο !
Αλλά κι αυτό έχει ευτελιστεί. Αυτό αισθανόταν ο Χίτλερ όταν έβγαζε πύρινους λόγους το 1925 και συνέπαιρνε εκατομμύρια οπαδούς σε μια ανοησία ! Την καθαρότητα και ανωτερότητα  της φυλής, την αντιεβραϊκή προκατάληψη, τη νέα τάξη πραγμάτων. Ο ίδιος ο Χίτλερ ένα μηδενικό που τριγύριζε στη Βιέννη και το Μόναχο και παρίστανε τον καλλιτέχνη κάποια στιγμή έπιασε το σφυγμό του κόσμου, είδε μπροστά και κατάλαβε ότι εύκολα ο κόσμος μπορεί να παρασυρθεί στην έκσταση και το παραλήρημα του εθνικιστικού μεγαλείου, μπορεί για λίγο να παραμερίσει το  φόβο του θανάτου και το άθλιο "εγώ" να χαθεί για λίγο στο εξογκωμένο "εμείς".
Αλλά αυτό το πράγμα δεν έχει κανένα συγκρατημό ? Καμιά ηθική αναστολή ?
Εκατομμύρια πέθαναν στο μέτωπο του δεύτερου πολέμου και άλλοι τόσοι έμειναν ανάπηροι.Είναι δυνατόν να θεωρεί κάποιος ότι δεν είναι έμφυτο η καταστροφή, ο φόνος ?
Ο άνθρωπος δεν είναι  ούτε καλός ούτε κακός.Πολλές φορές θέλοντας να κάνει το κακό κάνει το καλό ή αντίστροφα. Άλλες φορές πάλι τους πιο μύχιους και δαιμονικούς του πόθους τους καλύπτει με ιδεολογικό μανδύα.
Ας πούμε, λέει κάποιος τη σκότωσε από έρωτα ή οι Σταυροφορίες ήταν βάναυσες και καταστροφικές ή τα εγκλήματα του Στάλιν έγιναν για να επιτευχθεί η κομμουνιστική ουτοπία !
Πάντως σίγουρα ξέρει  ποιο είναι το δίκαιο και το σωστό. Και ξέρει και τον τρόπο να το εφαρμόσει, όμως είναι τόσοι πολλοί οι ανεξέλεγκτοι παράγοντες !
Στην ταινία "Αγάπη" του Χάνεκε αυτό μας λέει :ότι κάποιος μπορεί να φονεύσει από οίκτο και από αγάπη για την ομορφιά και την υγεία. Η ταινία είναι  γεμάτη κλασική μουσική, ευγενική αξιοπρέπεια και περήφανα γηρατειά. Οι νέοι στέκονται μακριά απ' τα προβλήματα των ηλικιωμένων κι έχουν  μια συναισθηματική σύνδεση με μια ψεύτική εικόνα των γονιών τους που ραγίζει στο  χρόνο. Ποιος όμως μου λέει ότι ο ήρωας δεν φονεύει από στιγμιαίο μίσος και κακία ?
Δεν είναι εύκολο κάποιος να διακόψει τη ζωή ενός άλλου. Εκτός από βάναυσο, με οποιαδήποτε δικαιολογία, είναι αυθαίρετο και πράξη ακραίας εγωμανίας.
Αλλά μήπως και η άσχημη μεταχείριση των ηλικιωμένων από γιατρούς και νοσοκομεία δεν είναι δολοφονική  πράξη ? Είναι....