Τετάρτη 1 Αυγούστου 2012

Το γαρ αυτό νοείν εστίν τε και είναι

Το παραπάνω είναι μια ρήση του Παρμενίδη όπου σε απλά ελληνικά μας λέει ότι ο κόσμος που μας περιβάλλει δεν υπάρχει αντικειμενικά αλλά περισσότερο είναι πλάσμα του μυαλού μας. Θα μου πείτε γνωστά αυτά, επαναφέρουν τα ίδια παλιά φιλοσοφικά ερωτήματα και συγκρούσεις ιδεαλισμού-υλισμού.Ο Παρμενίδης ήταν ο δάσκαλος του Ζήνωνα και του Μέλισσου και θεωρείται ότι έβαλε τις βάσεις της φιλοσοφίας του Πλάτωνα !  Ο Γκέντελ ο κορυφαίος αυτός αναθεωρητής της σύγχρονης επιστήμης υπήρξε Πλατωνιστής και οι σύγχρονες θεωρήσεις της Κβαντομηχανικής στρέφονται σε παρόμοια μοντέλα "ιδεαλιστικά" για να εξηγήσουν  τον κόσμο.
Τι ψάχνουμε τώρα ! Σε ένα κόσμο τεχνολογικό,ορθολογιστικό  όπου ο ρεαλισμός και η πρακτικότητα κυριαρχούν και  όπου σε όλα δίνει απαντήσεις η επιστήμη, φαίνονται παράταιρες απόψεις περί ενός φαινόμενου κόσμου και ότι αυτό που βλέπουμε είναι μια πλάνη ! Ο Αϊνστάϊν όμως με τη θεωρία της Σχετικότητας απέδειξε ότι αυτό που βλέπουμε και θεωρούμε σαν απόλυτο στην πραγματικότητα μπορεί να είναι κάπως αλλιώς....Η Κβαντομηχανική ήδη μιλάει για σωματίδια που μοιάζουν να επικοινωνούν από μακριά ή για σωματίδια που την ίδια στιγμή βρίσκονται σε δύο διαφορετικές τοποθεσίες ! Άρα αυτό που βλέπουμε μάλλον απέχει κατά πολύ απ' αυτό που πραγματικά συμβαίνει και οι μοντέρνες θεωρίες αποδεικνύουν ότι αυτό που θεωρούμε σαν τετριμμένο και απλό κάθε άλλο παρά τέτοιο είναι !  Ήδη απ' τον περασμένο αιώνα έχουν συμβεί σαρωτικές αλλαγές στον τρόπο που σκεπτόμαστε την επιστήμη. Ο Βιντγκενστάϊν ακολουθώντας κι αυτός Πλατωνικούς δρόμους έδειξε ότι οι θετικές επιστήμες εφευρίσκουν  συνεχώς περισσότερο κάτι στο μυαλό του καθενός παρά ανακαλύπτουν  την αντικειμενική πραγματικότητα ! Ενώ ο Γκέντελ ανέτρεψε την "πληρότητα" οποιασδήποτε θεωρίας δηλ απέδειξε ότι θα υπάρχει πάντοτε μια πρόταση η οποία δεν αποδεικνύεται με βάση ένα δεδομένο αξιωματικό σύστημα !
Η προσωπική μου αντίληψη είναι, ότι όσο περνάει ο καιρός,  ζούμε σ'  ένα κόσμο εικονικής πραγματικότητας και ότι περισσότερο είναι ανάγκη του εγκεφάλου μας όπως και της διανοητικής μας κατάστασης να διατηρούμε την ίδια συνείδηση της πραγματικότητας που θεωρούμε σαν δεδομένη.
Ζούμε σ'ένα κόσμο πολύ σίγουρο και διασφαλισμένο αν και είμαστε κάπως καχύποπτοι γι αυτόν !
Η ανάγκη για μαγεία και  μεταφυσική καλύπτεται από την τηλεόραση και τον κινηματογράφο....
Έτσι μπορούμε να ζούμε σ' ένα κόσμο περίεργο και θαυμαστό ίσως, όμως αυτό δεν μας αφορά, είναι δουλειά άλλων ! Η Τέχνη καλύπτει σ'ένα βαθμό και για ένα περιορισμένο μέρος των ανθρώπων αυτή την τάση της ψυχής να ξεφύγει και να πετάξει σε καινούργια μέρη !
Για να δώσω ένα παράδειγμα, ο έναστρος ουρανός είναι μια εικονική πραγματικότητα, αφού αποτελείται από "εικόνες" αστέρων που έχουν εκπεμφθεί πριν από χιλιάδες χρόνια ! Οι αισθήσεις πολλές φορές μας οδηγούν σε λάθος συμπεράσματα, για παράδειγμα κάτι πολύ παγωμένο μας φαίνεται ζεστό, ή πολλές φορές ψάχνουμε να βρούμε ένα πράγμα που βρίσκεται μπροστά μας.
Γενικά, ο εγκέφαλος έχει έτοιμες λύσεις και αντιστοιχίες για κάθε πράγμα που βλέπουμε ! Κάθε πράγμα που δεν έχει καταχωρίσει τις περισσότερες φορές το αγνοεί σαν κάτι παράδοξο και επικίνδυνο ! Αυτό είναι και μια ασφαλιστική δικλείδα για την  υγεία του εγκεφάλου !
Ομως έτσι ζούμε περισσότερο σε ένα "νοητό" κόσμο !
Ο Πλάτωνας με τον "μύθο του σπηλαίου" ήθελε αυτό να μας πει, δηλαδή ότι ζούμε σ' ένα κόσμο όπου κάποιες σκιές μπορούμε μόνο να δούμε και ότι είμαστε αλυσοδεμένοι να βλέπουμε συνεχώς αυτό το ίδιο θέαμα !
Ο Παρμενίδης, αυτός ο δάσκαλος του Πλάτωνα, μίλαγε για ένα ακίνητο και κινητό ομογενές "εν " μια έννοια επίτηδες κατασκευασμένη για να δηλώσει την αντιδιαστολή με την "πολλότητα". Το "ένα" είναι όμοιο και ανόμοιο με τον εαυτό του, ίσο και άνισο με τον εαυτό του, νεότερο και παλιότερο από τον εαυτό του. Έτσι λοιπόν κίνηση δεν υφίσταται. Η γέννηση κι ο θάνατος είναι αιφνίδιες μεταβολές που έχουν δύο κατευθύνσεις από την  κίνηση στη στάση και από τη στάση στην κίνηση ! Οι αισθήσεις μας προσφέρουν μια "δόξα" για τα πράγματα γύρω μας που είναι μάλλον μια ψεύτικη αντίληψη, ενώ την αλήθεια μπορούμε μόνο να την συμπεράνουμε με τον "λόγο".
Ο Ζήνωνας ο Πατέρας της διαλεκτικής, για να ισχυροποιήσει τη φιλοσοφία του δάσκαλού του Παρμενίδη έθεσε τέσσερα παράδοξα  που αποτελούν επαναστατική τομή για τις θετικές επιστήμες !
Όλα δείχνουν τη σχετικότητα της έννοιας "κίνηση" όπως της έννοιας "διάστημα" και "χρόνος"
1) Το πρώτο παράδοξο είναι το παράδοξο των διχοτομιών και πολύ απλά μας λέει ότι : "οποιαδήποτε κίνηση είναι αδύνατη αφού πρέπει να συμβεί σε άπειρο χρόνο ! Ομως άπειρος χρόνος δεν υφίσταται άρα είναι αδύνατη η κίνηση. Συγκεκριμένα, ένα κινητό που διανύει μια απόσταση ΑΒ πρέπει πρώτα να περάσει απ' το μέσον Μ του ΑΒ αφού προηγουμένως πρέπει να περάσει απ' το μέσο Μ' του ΑΜ, αφού προηγουμένως πρέπει να περάσει απ' το μέσον του Μ''  του ΑΜ' κ.ο.κ. Ομως η εξήγηση αυτού του γρίφου είναι ότι στην πραγματικότητα υπάρχει άπειρα διαιρετός χρόνος !
2) Το δεύτερο παράδοξο είναι το παράδοξο του Αχιλλέα που δεν ακουμπά ποτέ τη χελώνα. Ο Αχιλλέας ξεκινάει με μια συγκεκριμένη ταχύτητα να φτάσει τη χελώνα που βρίσκεται σε κάποια απόσταση μπροστά του και κινείται με ταχύτητα ας πούμε το 1/10 εκείνης του Αχιλλέα. Όταν ο Αχιλλέας διανύει 500 μέτρα η χελώνα αντίστοιχα διανύει 50 μέτρα, όταν εκείνος διανύει  τα 50 μέτρα η χελώνα διανύει άλλα 5 μέτρα, όταν εκείνος διανύει τα 5 μέτρα εκείνη διανύει 0,5 μέτρα κ.ο.κ. και δεν τη φτάνει ποτέ !
Εδώ πάλι δέχεται τη συνοχή και τη συνεκτικότητα της κίνησης αλλά απορρίπτει τα ίδια τα αισθητά αποτελέσματα της κίνησης όπως είναι η επαφή Αχιλλέα-χελώνας ! Διότι αν δεχθούμε ότι υπάρχει μια αναλογία του μήκους που διανύει ο Αχιλλέας και του μήκους που διανύει η χελώνα, αυτή είναι πάντα σταθερή. Είναι σα να κατασκευάζουμε συνεχώς πιο μικρά όμοια τρίγωνα όμως η αναλογία των πλευρών είναι πάντα η ίδια, αλλά δεν θα καταλήξουμε ποτέ να φτιάξουμε αντί για τρίγωνο ένα σημείο ! Το γεγονός ότι πλησιάζει ο Αχιλλέας τη χελώνα (δεν ξέρουμε τελικά αν την ακουμπάει) οφείλεται στο γεγονός ότι τα μεγέθη του Αχιλλέα και της χελώνας μένουν αναλλοίωτα σε σχέση με την μεταξύ τους απόσταση. Και κάποια στιγμή αυτά τα μεγέθη σε σχέση με την απόσταση γίνονται τεράστια και έτσι μοιάζουν να πλησιάζουν το ένα το άλλο πολύ !
Στην ουσία με το παράδοξο αυτό ο Ζήνων μας λέει ότι τα αισθητά απέχουν πολύ απ' τη νοητή πραγματικότητα ! Επίσης μας λέει το εξής : και να θεωρήσουμε ότι κίνηση υπάρχει όπως δηλ την αντιλαμβανόμαστε με τα μάτια μας -που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει- τότε αν την κίνηση την θεωρήσουμε σαν συνδυασμό δύο άπειρων ακολουθιών αυτές οι ακολουθίες έχουν διαφορά που συγκλίνει στο μηδέν. Αλλά όριο στο μηδέν δεν σημαίνει ότι η διαφορά των ακολουθιών  παίρνει την τιμή μηδέν.
3)Το τρίτο παράδοξο μας λέει ότι αν θεωρήσουμε την κίνηση ενός βέλους, τότε ανά πάσα στιγμή μπορούμε να υποθέσουμε ότι το βέλος είναι ακίνητο. Δηλαδή αν διαιρέσουμε σε στοιχειώδη μέρη το χρόνο, τότε το βέλος είναι ακίνητο ! Ας θεωρήσουμε το εξής παράδειγμα : 'Ενας άνθρωπος έχει μια εγκεφαλική βλάβη και δεν μπορεί να θυμάται μια εικόνα περισσότερο από ένα δευτερόλεπτο. Τότε πως θα έβλεπε αυτός ένα κινητό ? Θα το έβλεπε αποσπασματικά και θα θυμόταν πάντα τη τελευταία του στάση.Κάπως έτσι είναι η κίνηση. Αν υποθέσουμε ότι δεν υπάρχει παρά μόνο παρόντας χρόνος τότε δεν υφίσταται κίνηση.
4)Το τέταρτο παράδοξο αμφισβητεί το απόλυτο του διαστήματος. Αν υποθέσουμε ότι έχουμε μια σειρά ακίνητων ΑΑΑΑ και από κάτω αντίστοιχα  μια σειρά ΒΒΒΒ που ξεκινά ακριβώς κάτω από την  πρώτη και κινείται προς την αριστερή κατεύθυνση. Αν θεωρήσουμε και μια τρίτη σειρά ΓΓΓΓ που κινείται με την ίδια ταχύτητα προς την δεξιά κατεύθυνση ξεκινώντας απ' το πρώτο Α, τότε παρατηρούμε ότι το πρώτο Γ διανύει τέσσερα τετράγωνα ως προς τα Β ενώ διανύει δύο τετράγωνα ως προς τα Α. Δηλαδή τα διαστήματα που διανύονται είναι σχετικά ως προς την κίνηση του παρατηρητή !

Για το παραπάνω άρθρο χρησιμοποίησα :
1) Παρμενίδης ο Ελεάτης, "ΠΕΡΙ ΦΥΣΙΟΣ"
2) Πλάτων, ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ
3) Λούντβιχ Βίντγκενστάϊν ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ    ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
                                                             
4) Αλαστερ Ρε, ΚΒΑΝΤΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΛΑΝΗ Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ?
5) PALLE YOURGRAU, ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ ΔΙΧΩΣ ΧΡΟΝΟ

2 σχόλια:

  1. Μαλλον αυτος που εγραψε τα παραπανω ,δεν εχει ιδεα απο μαθηματικά και φυσικες επιστημες γενικοτερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή