Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2013

Θέατρο : Το καβούκι του ελέφαντα






'Ενας αποστεωμένος αστός κουλουριασμένος στην κρυψώνα του έρχεται αντιμέτωπος με μια απρόσμενη εισβολή  ενός ξένου !  Νέου, ζωντανού, περίεργου, έξυπνου, ομιλητικού αλλά αγνώστων προθέσεων.... Παρ' όλ' αυτά με τα πολλά πείθεται και του επιτρέπει να μπει. Και τελικά δεν το μετανιώνει, αλλά μέχρι να καταλήξει του βγαίνει η ψυχή ! Μέχρι να καταλάβει τι στο καλό θέλει αυτός ο αλλόκοτος επισκέπτης, τον εκλαμβάνει για κλέφτη, βιαστή (εραστή), εκμαυλιστή, κατήγορο, κριτή, σαδιστή, τρελό, ανώμαλο αλλά μ' ένα περίεργο τρόπο κάπου μιλάει στη ψυχή του.
Σα να έχει ξεπηδήσει σαν δαίμονας από ένα βαθύτερο στρώμα του ίδιου του του ασυνείδητου.
Στην αρχή ο μικρός του λέει :" άσε με να μπω, που ξέρεις μπορεί να μάθεις από μένα κάτι που δεν ξέρεις !"
Είναι ο μικρός γιός που πάντα περίμενε, είναι ο Σατανάς, είναι το άλλο του εγώ, είναι συσσωρευμένα όλα τα απωθημένα του, είναι η ολοκλήρωση της ύπαρξής του, είναι η εκδίκηση του κακού, είναι η λύτρωση από τη μοναξιά, είναι η απάντηση στα ηθικά διλήμματά του,είναι η έκφραση της χαμένης του libido, όπως και να το πάρεις, το γεγονός είναι ότι ο μικρός τον ταρακούνησε, τον τάραξε, τον ξύπνησε, τον έκανε πάλι να αισθανθεί, να νιώσει, να καταλάβει ποιος είναι...
Ο Λακάν μας λέει ότι ο άλλος μετέχει στην έκφραση της επιθυμίας μας, ενώ ο "μικρός άλλος" αντιστοιχεί στο "εγώ". Πιο απλά, η απώλεια της ολοκλήρωσης της επιθυμίας μας οφείλεται στην έλλειψη το "άλλου". Ο συγγραφέας Ετιέν Λεπάζ λέει :"Είμαστε ξένοι με τους άλλους, διότι είμαστε ξένοι με τον ίδιο μας τον εαυτό". Μ' αυτό τον τρόπο βάζει το κείμενο της παράστασης στη συζήτηση για την επανεμφάνιση του φασισμού. Όμως κάποια στιγμή ο συγγραφέας βάζει τον πρωταγωνιστή του να φέρεται εκπληκτικά βίαια και εξουσιαστικά, ενώ ο συνεργάτης του δείχνει αν όχι να το απολαμβάνει, τουλάχιστον να το ανέχεται.
Μοναδική παράσταση, πραγματικό θέατρο, θυμίζει λίγο το εγκεφαλικό Σλουθ,   λαμβάνει χώρα σ' ένα χώρο εύρημα που σε "ταξιδεύει" ένα βαγόνι τρένου και δοσμένη από δύο άξιους εκτελεστές : Βακούση, Τσαμπαλίκα, σε σκηνοθεσία Τατιάνας Λύγαρη.



Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2013

Σινεμά: pieta




Θα μπορούσε να είναι θεατρικό. Λιτό, αφαιρετικό, συμβολικό έως χονδροειδώς βίαιο, όχι όμως splatter με υπαινιγμούς περισσότερο  κακοποίησης,με πολύ δυνατές εικόνες που θυμίζουν κόμικ, σπαρακτικά πρόσωπα, κλειστοφοβικές  βιοτεχνίες, ζωάκια που σφαδάζουν και μια ατμόσφαιρα ομίχλης και ζόφου, συνθέτουν αυτή την κινηματογραφική παραβολή του Κιμ Κι Ντουκ Νοτιοκορεάτη  σκηνοθέτη που κλείνει μ' αυτή την ταινία ένα κύκλο που ξεκινάει με το "bad guy"και συνεχίζει με το
"αγγελικό πρόσωπο,"
Κάνει αρχή μ' ένα σχόλιο πάνω στο δανεισμό που μας αφορά άμεσα... Όταν ο πρωταγωνιστής έχει τελειώσει τη δουλειά του- μακελειό και η κακόμοιρη γυναίκα τον καταριέται και τον αποκαλεί "σκατάνθρωπο" γυρίζει αυτός και λέει "εσύ κι ο άντρας σου είστε σκατάνθρωποι γιατί δανειστήκατε αλόγιστα".  Πράγματι το να δανειστεί κάποιος σημαίνει ότι θυσιάζει την μελλοντική ζωή του , ή το μέλλον των παιδιών του για να ζήσει κάτι εφήμερο και προσωρινό ή αλλιώς ρισκάρει το μέλλον του και την προσωπική του ασφάλεια για κάτι που του φαίνεται σήμερα σπουδαίο.Και ο καπιταλισμός δεν συγχωρεί : σου παίρνει το σπίτι,τη δουλειά, σε βάζει φυλακή, σε πνίγει στο άγχος και στην ανασφάλεια. Όπως ακριβώς κι ο πρωταγωνιστής ο οποίος εργάζεται σαν  υπάλληλος-τραμπούκος σε εταιρεία τοκογλύφων. Οι δανειζόμενοι βάζουν ενέχυρο την μοναδική περιουσία που έχουν: τη σωματική τους ακεραιότητα.Ο πρωταγωνιστής δεν κάνει τίποτε άλλο παρά αυτό που του ζητείται και είναι απολύτως νόμιμο. "Βοηθάει"τους δανειζόμενους να επιστρέψουν το δάνειό τους, δηλ να κάνουν αυτό που έχουν υπογράψει. Η δουλειά του δεν είναι και πολύ πιο ψυχρή από τη δουλειά ενός αστυνομικού, ενός δικαστή, ενός φοροεισπράκτορα, ενός δικαστικού κλητήρα. Το μόνο που απαιτείται είναι να είσαι τόσο παγωμένος όσο ο κόσμος που σε περιβάλλει. Χωρίς αισθήματα, χωρίς ίχνος λύπης....

Κάποια στιγμή ο ήρωας αναρωτιέται : τι ακριβώς είναι τα χρήματα ? Και η υποτιθέμενη μητέρα του, του απαντά : Χρήμα είναι η αρχή και το τέλος, χρήμα είναι η τιμή, η αγάπη, η ζήλια.
Εισβάλλει λοιπόν αυτή στη ζωή του σαν Ερινύα, σαν την εκπροσώπιση της δικαιοσύνης, της αγιότητας : Η γυναίκα, η πιστή, η σύντροφος, η αγάπη που θυσιάζεται, η Παναγία και του προσφέρει τα πάντα : πίστη, αφοσίωση, δόσιμο, έρωτα, φροντίδα όχι όμως χωρίς δόλο αλλά με απώτερο σκοπό να τον κάνει "ανθρώπινο". Αυτή είναι η εκδίκησή της. Δεν θέλει να τον τιμωρήσει απλά, αλλά να τον κάνει να αρνηθεί τον εαυτό του. Να κάνει την τρομερή υπέρβαση.,
Όλ' αυτά λαμβάνουν χώρα σ' ένα σενάριο, κομίστικο, χοντροκομμένο ! Δεν υπάρχουν αποχρώσεις συναισθημάτων, νύξεις, ενδιάμεσες σκέψεις, συλλογιστική διεργασία. Οι άνθρωποι είναι περισσότερο καρικατούρες, φιγούρες, που κλαίνε, κραυγάζουν, πονάνε, φοβούνται, υποτάσσονται και καταδυναστεύουν πότε απ' ευθείας, πότε πλαγίως. Τα αισθήματα έντονα και κραυγαλέα θυμίζουν αρχαίο θέατρο.Καταπληκτική persona η σπαρακτική Jo Min Soo.

Η εξήγηση της παραβολής είναι ότι :  αν ο καπιταλισμός γίνει πιο ανθρώπινος, αποκτήσει δηλαδή αισθήματα, είναι καταδικασμένος να αυτοκτονήσει...


Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2013

Το κύμα




.


                                                            Το κύμα

                                        Χόρεψε πήδα πάνω-κάτω βάλε φόρα
                                         μέχρι να φύγει ο εαυτός απ' το κουφάρι
                                         βγάλε το κτήνος σιγανά απ' το κελάρι
                                         πέταξε λεύθερα κι αλάργα από τη χώρα

                                         Τρεις πάνθηρες κι ένα λιοντάρι στην κρυψώνα
                                          την ώρα περιμένουν και λιγώνουν
                                          την ντροπαλή γαζέλα στον λειμώνα
                                          πεινάνε και λυσσάνε να γραπώνουν

                                         Τρελός χορός θανάτου μας ζαλίζει
                                          μέχρι που μέσα απ' το χαμό και την αντάρα
                                          σπέρμα ζωής κι αγάπης αναβλύζει
                                          άνεμος, φως και προκοπής λαχτάρα

                                          Και να επιτέλους ο Σατανάς καταλαγιάζει
                                           δίνει το χέρι στο Χριστό και ξεμακραίνει
                                           μένει διάχυτη η απορία αφημένη
                                           αν το καλό με το κακό μαζί ταιριάζει !