Απόψε νύχτωσε νωρίς

Πορτραίτο 2

Απεχθανόμαστε πάρα πολύ να γνωρίζουμε πως είναι η εξωτερική μας εμφάνιση και αν κάτι μας ενοχλεί δημιουργούμε μια πλασματική εντύπωση στο μυαλό μας για το πως είμαστε...Είναι μια σωτήρια λύση όλο αυτό.Δεν αντέχουμε τη γελοιότητα του εαυτού μας και καταφεύγουμε στη γελοία μέθοδο να εφευρίσκουμε ένα ψεύτικο εαυτό.
Είναι ο κόσμος προέκταση του εαυτού μας ή είμαστε εμείς προέκταση του κόσμου ?
Αν ο κόσμος είναι προέκταση του εαυτού μας τότε η θάλασσα ποιό μέρος του εγκεφάλου μας κατέχει? τα εργοστάσια, τα μολυσμένα ποτάμια?Η κατάθλιψή μας απηχεί μια οικονομική κρίση?Ο καπιταλισμός ποια ένστικτά μας αντανακλά, σε ποιά βαθύτερα ορμέμφυτα αντιστοιχεί?Μήπως αυτή η αέναη αναζήτηση του κέρδους είναι το μεταφρασμένο ανικανοποίητο?

buried

buried
Είναι δυνατόν με έναν ηθοποιό και ένα μόνο πλάνο να καθηλώσεις το κοινό επί δύο ώρες με ασταμάτητη αγωνία ? Ο Ροντρίγκο Κόρτες απάντησε θετικά σ' αυτό και το απέδειξε χρησιμοποιώντας τα πιο απλά μέσα που μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς για να φτιάξει κινηματογράφο : έναν ηθοποιό, ένα κουτί(φέρετρο), ένα κινητό, ένα φακό και κάτι άλλα μικροαντικείμενα...
Καλός μαθητής του μαιτρ της αγωνίας Χίτσκοκ, παίζει με τη ψυχολογία του θεατή όμως δεν το παρατραβάει(εκτός ίσως από ελάχιστες περιπτώσεις) και χρησιμοποιεί σαν το δάσκαλο κάποιες δόσεις χιούμορ για να απαλύνει την ατμόσφαιρα, όλη όμως η ταινία στηρίζεται στο μπλάκ χιούμορ (τραγική ειρωνία) όπου ο ήρωας σαδιστικά βασανίζεται μέχρι τέλους κυρίως γιατί δεν έχει εγκαταλείψει την ελπίδα η οποία του δίνεται απλόχερα από απαγωγείς και υπαλληλους του FBI που έχουν αναλάβει την υπόθεση.
Ακόμη λοιπόν και στην πιο κρίσιμη στιγμή της ζωής του μπλέκει σ'ένα κικεώνα από γραφειοκρατικές διεκπεραιώσεις, αναμονές, ανεύθυνους και υπεύθυνους θυμίζοντας καφκικό εφιάλτη μέσα στον ήδη υπάρχοντα εφιάλτη. Η το "πηγάδι και το εκκρεμές" του Εντγκαρ ¨Αλαν Πόε.
Είναι παραλληλισμός με την ματαιότητα της ζωής όπου διαρκώς παλεύουμε μάταια για να επιβιώσουμε? είναι ερώτημα για το άν υπάρχει Θεός όπου για να μπορέσουμε να παλέψουμε πρέπει να πιστέψουμε και να ελπίσουμε ακόμη και σ'έναν ιντριγκαδώρο πράκτορα που μας πουλάει ελπίδα ?Είναι μια αντιαμερικάνικη καταγγελία που προσπαθεί να αποτρέψει όσους βοηθάνε τις στρατιωτικές εισβολές ?Το σίγουρο είναι ότι είναι ένα ωραίο θρίλερ που κάλλιστα μπορεί να μεταφερθεί και στο θέατρο καθώς έχει περιορισμένη τοπικά δράση.
Μοιάζει λοιπόν ο σκηνοθέτης να παίζει το παιχνίδι "της γάτας με το ποντίκι" με τον πρωταγωνιστή τον αφήνει λίγο ν' ανασάνει, τον πειράζει πάλι, τον αφήνει ήρεμο τον ριχνει στα τάρταρα αμέσως μετά, όμως τελικά αναδύεται από τον σκηνοθέτη μια μισάνθρωπη οπτική ή μάλλον μια οπτική απαισιοδοξίας για την ανθρώπινη κατάσταση όπου αυτοί που φταίνε λίγο, πρέπει να τιμωρηθούν ενώ οι κύριοι υπεύθυνοι καραδοκούν και επιβιώνουν σ' όλες τις περιπτώσεις. Ετσι μας έρχεται στο μυαλό το ποίημα του Καβάφη : " Τρώες" είν' η προσπάθειές μας των συμφοριασμένων' είν' οι προσπάθειές μας σαν των Τρώων.Κομμάτι κατορθώνουμε' κομμάτι παίρνουμ' απάνω μας κι αρχίζουμε νάχουμε θάρρος και καλές ελπίδες.
Εντελώς αντίστροφα όμως θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι και ένας ύμνος στην ανθρώπινη αγωνιστικότητα,στο ανθρώπινο μυαλό που κινείται με χίλια σε έκτακτης ανάγκης καταστάσεις !
Ετσι ο σκηνοθέτης παίζει τον ρόλο του θεού (η μάλλον του διαβόλου) που επιφυλάσσει τη χειρότερη μοίρα στο δημιούργημά του.
Κατά τα άλλα η ταινία είναι ένα δοκίμιο πάνω στον φιλμικό χρόνο καθώς ενώ έχει σαν πρόσχημα τον πραγματικό χρόνο (90 λεπτά διορία) το άγχος, η αγωνία αλλά και η δράση συστέλλουν και διαστέλλουν το χρόνο παράλληλα με μια έντονη μουσική δίνοντας στη ταινία χαρακτήρα περιπέτειας. Την ίδια στιγμή υπάρχει ο συναισθηματικός χρόνος ο οποίος εντοπίζεται σε στιγμές όπως το τηλεφώνημα στη μάννα του, η διαθήκη κ.λ.π

πορτραίτο

Το πετάλιο

''Λακάν"του Σλαβόϊ Ζίζεκ

Ενα καταπληκτικό βιβλίο εκλαϊκευμένης φιλοσοφίας-ψυχολογίας είναι το : "Λακάν" του Σλοβένου θεωρητικού και φιλόσοφου Σλαβόϊ Ζίζεκ.Τόσο όμορφα γραμμένο και μεταφρασμένο απλό, με πολλά αναλυτικά παραδείγματα από τον παγκόσμιο κινηματογράφο του οποίου καθώς φαίνεται είναι λάτρης.Ο Λακάν ο τρομερός αυτός αναθεωρητής του Φρόϋντ δεν άφησε γραπτά κείμενα εκτός από τα σεμινάριά του γι αυτό όσοι ασχολήθηκαν με το έργο του προσέφεραν και προσφέρουν μεγάλη υπηρεσία.Ετσι κι αλλιώς η απήχηση που έχει κυρίως στις νέες γενιές είναι μεγάλη και εκτός του ότι ήταν ένας από τους θεωρητικούς που στηρίχτηκε ο Μάης του 68 αποτελεί σήμερα το δομικό λίθο κάθε αξιοπρεπούς ψυχαναλυτικής άποψης.Πρωτότυπες ιδέες όπως, η φάση του καθρέπτη,η σημασία της γλώσσας και της σημειολογίας στη συμπεριφορά, jouissance, φαλλός και η τριάδα: πραγματικού-φανταστικού-συμβολικού είναι καθημερινές αναφορές οποιασδήποτε ψυχαναλυτικής-ψυχολογικής συζήτησης...
Δεν μπλέκει καθόλου σε θεωρητικούς λαβυρίνθους αλλά απλά, κατανοητά χρησιμοποιώντας την προσέγγιση του Λακάν με παραδείγματα καταλήγει σε συμπεράσματα σχεδόν άμεσης χρήσης : Συζητάει για παράδειγμα για την επιθυμία, οποιαδήποτε επιθυμία είναι δική μας ή του Αλλου ? δηλ. του διπλανού μου, της κοινωνίας, των προτύπων:όπως το διατύπωσε ο Rilke : "Υπάρχει ένα πλάσμα εντελώς άκακο.Οταν περνάει μπροστά απ'τα μάτια σου ούτε που το προσέχεις και το ξαναξεχνάς αμέσως μετά.Αλλά άπαξ και τρυπώσει με κάποιο τρόπο στ'αυτιά σου αρχίζει ν'αναπτύσσεται εκεί, εκκολάπτεται και γνωρίζουμε περιπτώσεις όπου έχει διεισδύσει ακόμη και στον εγκέφαλο...Αυτό το πλάσμα είναι ο Πλησίον σου."
Η η αναφορά στις φαντασιώσεις :"Ο απώτερος στόχος του αναλυτή είναι να αφαιρέσει απ' το υποκείμενο τη θεμελιώδη φαντασίωση που οργανώνει το σύμπαν της (αυτο)εμπειρίας του. Το φροϋδικό υποκείμενο του ασυνειδήτου αναδύεται μόνο όταν μια κεντρική πτυχή της εμπειρίας τους υποκειμένου ( η θεμελιώδης φαντασίωσή του), υφιστάμενη μια πρωταρχική απώθηση γίνεται απροσπέλαστη..."
Η πως περιγράφει την libido : "το πετάλιο είναι μια οντότητα που διαθέτει μόνο επιφάνεια,χωρίς να έχει την πυκνότητα της ουσίας, είναι ένα απείρως ελαστικό αντικείμενο με την ικανότητα ν' αλλάζει αδιάκοπα μορφή ή ακόμα και να μετατίθεται από ένα μέσο σ' ένα άλλο : φανταστείτε "κάτι" που αρχικά ακούγεται σαν διαπεραστικός ήχος και κατόπιν εμφανίζεται ξαφνικά με τη μορφή ενός τερατώδους παραμορφωμένου σώματος: Το πετάλιο είναι αδιαίρετο, ακατάλυτο και αθάνατο..."
Η πράγματα που τα γνωρίζουμε όλοι βαθειά αλλά δεν τολμάμε να τα ομολογήσουμε :
"Ο σύγχρονος αθεϊστής νομίζει ότι γνωρίζει ότι ο Θεός είναι νεκρός' αυτό που δεν γνωρίζει είναι ότι, ασυνείδητα, ο ίδιος εξακολουθεί να πιστεύει στον Θεό.Αυτό που χαρακτηρίζει τη νεωτερικότητα δεν είναι πλέον η κλασική φιγούρα του πιστού που τρέφει μυστικά αμφιβολίες για την πίστη του και που επιδίδεται λαθραία σε αμαρτωλές φαντασιώσεις. Σήμερα αντιθέτως, το υποκείμενο αυτοπαρουσιάζεται ως ανεκτικός ηδονιστής, αφοσιωμένος στο κυνήγι της ευτυχίας, ενώ το ασυνείδητό του είναι η έδρα των απαγορεύσεων."